Wetsvoorstel 'bedrag ineens' gepresenteerd

Belofte uit Pensioenakkoord wordt ingelost: gedeeltelijke afkoop pensioen wordt mogelijk per 1-7-2023

In het Pensioenakkoord is onder andere afgesproken dat mensen meer keuzevrijheid krijgen over de manier waarop zij hun ouderdomspensioen gebruiken. Uitgangspunt hierbij is dat het mogelijk moet worden om op de pensioeningangsdatum maximaal 10% van de waarde van de ouderdomspensioenaanspraak te kunnen opnemen als een bedrag ineens. Op 12 januari 2021 heeft de Eerste Kamer het wetsvoorstel, waarin dit wordt geregeld, aangenomen. Vanaf 1 juli 2023 kunt u gebruik maken van deze nieuwe mogelijkheid. Deze Wet staat bekend als Wet bedrag ineens, RVU en verlofsparen.


Wat betekent dit concreet?

Afkoop van een deel van het ouderdomspensioen, op de pensioeningangsdatum of in februari volgend op het jaar waarin de AOW-leeftijd wordt bereikt, wordt een keuzerecht voor deelnemers. De pensioenuitvoerder is verplicht om mee te werken als de deelnemer hierom verzoekt. De nieuwe wet wil deelnemers in de uitkeringsfase meer flexibiliteit bieden in de manier waarop zij hun pensioenvermogen kunnen gebruiken. Het pensioeninkomen kan zodoende beter worden afgestemd op de persoonlijke leefsituatie en bestedingsbehoefte. Uit onderzoek blijkt dat pensioengerechtigden in de eerste jaren na pensionering hogere uitgaven hebben dan daarna. Fiscaal is gedeeltelijke opname van de waarde van je pensioen 'afkoop'. Pensioen afkopen is op dit moment alleen in heel specifieke situaties toegestaan.

Vorm en voorwaarden bedrag ineens

Mensen die gebruik willen maken van de nieuwe afkoopmogelijkheid moeten hierbij wel de volgende voorwaarden in acht nemen.  

  • Maximaal 10% van de waarde van de ouderdomspensioenaanspraak mag op de pensioeningangsdatum als een bedrag ineens worden opgenomen (afkoop).
  • Afkoop is alleen toegestaan op het moment dat het ouderdomspensioen ingaat. Bij deeltijdpensioen mag maximaal 10% van de waarde van het ouderdomspensioen - dat ingaat - als een bedrag ineens worden opgenomen.
  • Samenloop met een hoog-laagconstructie (bijvoorbeeld 100:75) is niet toegestaan.
  • De resterende levenslange ouderdomspensioenuitkering moet na het moment van afkoop hoger zijn dan de afkoopgrens zoals deze in onder meer artikel 66 van de Pensioenwet wordt genoemd. In 2021 bedraagt de afkoopgrens € 503,24 per jaar.

Men mag zelf beslissen waaraan men het afkoopbedrag gaat besteden. Bijvoorbeeld: aflossen van de hypotheek, aanpassen van de woning, aankoop van een andere auto, zorgvoorzieningen, een schenking aan de kinderen of een mooie reis. Kortom: de financiële planningsmogelijkheden nemen zodoende toe.

Helaas voor alle mensen die nu al een pensioen- en lijfrenteuitkering ontvangen. Het is niet mogelijk om met terugwerkende kracht van deze wetgeving gebruik te maken. De Minister heeft dit onlangs nog bevestigd.

Voor welke oudedagsvoorzieningen geldt dit?

Naast het reguliere ouderdomspensioen moet de nieuwe afkoopmogelijkheid ook gaan gelden voor ouderdomspensioen dat in eigen beheer wordt gehouden en netto pensioenaanspraken. Directeur-grootaandeelhouders die een aanspraak op een OudeDagsVerplichting (ODV) bij hun eigen B.V. hebben kunnen géén gebruik maken van de nieuwe faciliteit. Overigens kan deze groep via een omweg alsnog gebruik maken van deze nieuwe mogelijkheid. Onze adviseurs vertellen u graag hoe dit in zijn werk gaat. Consumenten die een oudedagsvoorziening via een lijfrente (lijfrenteverzekering, bancaire lijfrente of beleggingslijfrente) hebben geregeld wordt ook de mogelijkheid geboden om op de ingangsdatum maximaal 10% van de waarde van de aanspraak als bedrag ineens op te nemen.

Is de uitkering netto?

Als iemand gebruik maakt van het nieuwe keuzerecht dan moet over het deel dat wordt afgekocht wel belasting worden betaald. Als men zich verder netjes aan de voorwaarden houdt dan is er geen revisierente verschuldigd.

Voorbeeld

Luuk bereikt deze maand zijn pensioenleeftijd en heeft aanspraak op een ouderdomspensioen van € 10.000 bruto per jaar. Als de nieuwe wet ongewijzigd in werking treedt dan kan hij op dit moment maximaal 10% van de waarde van de aanspraak op ouderdomspensioen als een bedrag ineens opnemen. Het gaat hier dan om de (contante)waarde van € 1.000 bruto-ouderdomspensioen per jaar. Stel dat de waarde van deze pensioenaanspraak € 18.000 bedraagt. Het gevolg is dat het bruto-inkomen van Marc eenmalig wordt verhoogd met € 18.000. Hier betaalt hij volgens het progressieve tarief belasting over. Het restant – nadat de belasting is betaald – kan Marc naar eigen inzicht besteden. Het gevolg is verder dat zijn jaarlijkse levenslange pensioeninkomen wordt verlaagd van € 10.000 naar € 9.000 per jaar.

Overige effecten (let op de risico's)

Een gedeeltelijke afkoop heeft fiscale gevolgen voor de gerechtigde. Het verzamelinkomen wordt in het jaar van afkoop verhoogd met het afkoopbedrag. Dit kan effect hebben op de hoogte van de te betalen inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen (denk aan: progressie belastingtarieven in box 1, afname van algemene heffingskortingen in geval van een hoger inkomen en mogelijk een lagere ouderenkorting). Ook kan een hoger inkomen gevolgen hebben voor inkomensafhankelijke sociale zekerheidsuitkeringen en toeslagen. In geval van pensioen zal men goed moeten bekijken of met de bestaande flexibiliseringsmogelijkheden - denk aan hoog/laag pensioen - wellicht niet een beter resultaat behaald kan worden. Kortom: laat u goed adviseren. Dit voorkomt teleurstellingen achteraf.

Informatievideo over bedrag ineens

Bekijk hier de informatievideo die wij over "het bedrag ineens" hebben gemaakt.

Informatieverstrekking over het keuzerecht

Een goede informatievoorziening vanuit de pensioen- of lijfrente-uitvoerder is van groot belang. De deelnemer moet door de uitvoerder tijdig op de hoogte worden gebracht van de afkoopmogelijkheid. De uitvoerder zal de pensioen- of lijfrentegerechtigde moeten wijzen op de fiscale gevolgen en de consequenties voor inkomensafhankelijke regelingen. Het probleem hierbij is wel dat de uitvoerder deze niet specifiek voor een persoon concreet kan maken. Daarom zal de belanghebbende hier zelf op onderzoek moeten gaan of een pensioenadviseur in de arm moeten nemen. De pensioenexperts van Transparans helpen u graag.

Onze visie

Wat ons betreft is dit het meest spectaculaire onderdeel uit het wetsvoorstel bedrag ineens, RVU en verlofsparen. Het zorgt ervoor dat de deelnemers meer keuzevrijheid krijgen en hun financiële planning beter kunnen inregelen. Wij gaan de verdere ontwikkelingen met belangstelling volgen en houden u op de hoogte van de voortgang. Hebt u naar aanleiding van dit artikel nog vragen? Neem dan gerust contact op met Ernst Strengers. Hij kan u ook alles vertellen over de flexibilseringsmogelijkheden waarvan u nu al gebruik kunt maken om uw pensioeninkomen in lijn met uw wensen en doelstellingen te brengen.

Dit nieuwsartikel is opgesteld naar de stand van zaken per 16 november 2022.

Bedrag-ineens-2023-Pensioenakkoord-Transparans